Персік - ружовы твар (в. Хальч, Веткаўскі р-н);

Петушок - ад Петрушэнка (в. Ціхінічы, Рагачоўскі р-н);

Пеўнік - мужчына, які меў вельмі задзірысты, ветраны характар, забіяка, як малады пеўнік (в. Маркавічы, Гомельскі р-н);

Пеця Курносік - курносы чалавек (в. Елянец, Буда-Кашалёўскі р-н);

Піліпаўка - з в. Філіпавічы (в. Ванюжычы, Петрыкаўскі р-н);

Піпка - 1. малы чалавек (г. п. Церахоўка, Добрушскі р-н);

2. чалавек з дэфектам носа (в. ІІІарпілаўка, Гомельскі р-н);

Піражок - ад Піражкоў (в. Леніна, Добрушскі р-н);

Піскуніха - ад Піскун (в. Матневічы, Чачэрскі р-н);

Пістон - вялікі чалавек (в. Лапаціна, Гомельскі р-н);

Пласканос - плоскі нос (в. Уборак, Лоеўскі р-н);

Погошчанка - з в. Пагост (в. Бялёў, Жыткавіцкі р-н);

Пончык - малы чалавек (в. Саўгасная, Буда-Кашалёўскі р-н);

Праваднік - чалавек, які некалі працаваў правадніком (п. Маяк, Гомельскі р-н);

Прагрэсіха - з в. Прагрэс (в. Калыбаўка, Жлобінскі р-н);

Пугач - ад Пугачоў (в. Ліпляны, Добрушскі р-н);

Пузыр - малы і паўнаваты чалавек (в. Піркі, Брагінскі р-н);

Пустая каструлька - чалавек невялікіх разумовых здольнасцей (в. Любавічы, Жыткавіцкі р-н);

Пухавічанка - з в. Пухавічы (в. Ляхавічы, Жыткавіцкі р-н);

Пухлы грыб - з адным вухам (в. Касцюкоўка, Гомельскі р-н);

Пятак - малы чалавек (в. Міцуры, Петрыкаўскі р-н).

Р

Рабіна - кучаравая (г. п. Церахоўка, Добрушскі р-н);

Рабчык - ад Рабцоў (в. Азершчына, Рэчыцкі р-н);

Рагуля - ад Быкаў (в. Майскае, Жлобінскір-н);

Развод - ад Разводаў (п. Маяк, Гомельскі р-н);

Ракфелер - багаты чалавек (в. Рагінь, Буда-Кашалёўскі р-н);

Раман Крываногі - мужчына з крывымі нагамі (в. Мікалаеўка, Светлагорскі р-н);

Раманіч - ад Раман (в. Хальч, Веткаўскі р-н);

Рамашка - 1. белыя валасы (в. Леніна, Добрушскі р-н);

2. жанчына з белымі валасамі (в. Клімавічы, Чачэрскі р-н);

Рача - ад Рачкоў (в. Старое Сяло, Веткаўскі р-н);

Рог - ад Рагачоў (г. Гомель);

Роза - вельмі прыгожая (в. Асобіна, Буда-Кашалёўскі р-н);

Рускі - пераехаў з Расіі (в. Чалюшчавічы, Петрыкаўскі р-н);

Рыба - нямы або маўклівы чалавек (в. Лапаціна, Гомельскі р-н);

Рыжок - ад Рыжкоў (г. Гомель);

Рысь - чалавек з драпежным характарам (в. Церахоўка, Добрушскі р-н);

Рытаўка - з в. Рытаў (п. Камінтэрн, Буда-Кашалёўскі р-н);

Рычоўка - з в. Рычоў (в. Сямурадцы, Жыткавіцкі р-н);

Рэмба - малы і худы чалавек, які аднойчы падняў стог сена (в. Дзімамеркі, Лоеўскі р-н);

Рэпер - хлопец, які апранаецца ў шырокія штаны і "байкі" з капюшонам (в. Зарэчча, Рагачоўскі р-н);

Рэпка - малы і тоўсты (в. Новыя Маркавічы, Жлобінскі р-н).

С

Сабака - ад Сабік (г. п. Церахоўка, Добрушскі р-н);

Сабачка - чалавек, які не гаворыць праўду (в. Радуга, Веткаўскі р-н);

Сабачы сват - звяглівы, зайздросны (п. Усход, Буда-Кашалёўскі р-н);

Сава - жанчына з акруглым, шырокім тварам у акулярах (в. Радуга, Веткаўскі р-н);

Сава, Савок - ад Савіцкі (г. Жлобін);

Савось - ад Савасценка (в. Азяраны, Рагачоўскі р-н);

Салавей - ад Салаўёў (в. Леніна, Добрушскі р-н);

Салома - ад Саломенны (в. Хальч, Веткаўскі р-н);

Самадум - нікога не слухае (в. Ляхавічы, Жыткавіцкі р-н);

Сандаль - ад Сандалеў (в. Свяцілавічы, Веткаўскі р-н);

Сахар - ад Сахарэвіч (в. Старыя Цярэшкавічы, Гомельскі р-н);

Сахен - ад Саша (в. Вялікі Мох, Буда-Кашалёўскі р-н);

Сашка Бык - чалавек-злодзей (в. Асобіна, Буда-Кашалёўскі р-н);

Свіння - брудны, неахайны (в. Конкавічы, Петрыкаўскі р-н);

Святы айцец - заўсёды хадзіў у чорным адзенні (п. Зялёны Сад, Гомельскі р-н);

Северная - жыла на Поўначы (г. п. Церахоўка, Добрушскі р-н);

Сем ліноў - злавіў аднаго ліна, а ўсім хлусіў, што сем (п. Глушыца, Жлобінскі р-н);

Семка - ад Семчанка (г. п. Церахоўка, Добрушскі р-н);

Сербал - ад Сербулоў (в. Азершчына, Рэчыцкі р-н);

Серы - ад Сяргей (в. Леніна, Добрушскі р-н);

Сібірака - з Сібіры (в. Сямурадцы, Жыткавіцкі р-н);

Сібірка - жыла ў Сібіры (п. Каравышань, Гомельскі р-н);

Сівы - 1. ад Сівуха (п. Маяк, Гомельскі р-н);

2. чалавек з сівымі валасамі (в. Дзімамеркі, Лоеўскі р-н);

Сідар - ад Сідарэнка (п. Вірскі, Жлобінскі р-н);

Сіля - ад Сільчанка (г. Гомель);

Сіма - ад Сямкова (г. Гомель);

Сімівон - ад Лявон (г. Буда-Кашалёва);

Сінягуб - сінія губы (в. Рагінь, Буда-Кашалёўскі р-н);

Сіняноска - сіні нос (в. Радзеева, Буда-Кашалёўскі р-н);

Сіпена - ад Асіпенка (г. Гомель);

Скажам так - часта ўжываў выраз скажам так (в. Мікалаеўка, Светлагорскі р-н);

Слепчанка - з в. Слепцы (зараз Знаменка) (в. Сямурадцы, Жыткавіцкі р-н);

Сліва - 1. ад Сліўны (в. Ціхінічы, Рагачоўскі р-н);

2. сіні твар ад алкаголю (г. Рагачоў);

Смаленка - жанчына, якая была вельмі злосная, яе баяліся чапаць, бо тады гора не абярэшся (в. Новая Альба, Жлобінскі р-н);

Смалячка - ад Смаляк (в. Леніна, Добрушскі р-н);

Смарчок - малы ростам (в. Рагі, Гомельскі р-н);

Сокал - 1. ад Сакалоў (в. Леніна, Добрушскі р-н);

2. жаніх, прыгожы, смелы, удалы хлопец (в. Лапаціна, Гомельскі р-н);

Сонька Вырві глаз - жанчына з цяжкім характарам (в. Асобіна, Буда-Кашалёўскі р-н);

Стаматолаг - чалавек з прыгожымі зубамі (в. Зялёны Сад, Гомельскі р-н);

Старвякі - худыя, як стэрны (в. Новая Алба, Жлобінскі р-н);

Стасёк - ад Станіслаў (в. Кольна, Жыткавіцкі р-н);

Сторжаўлянка - з в. Старажоўцы (в. Сямурадцы, Жыткавіцкі р-н);

Ступа - малы і паўнаваты чалавек (г. п. Касцюкоўка, в. Рудня Целяшоўская, Гомельскі р-н);

Суслік - палахлівы чалавек (в. Аціркі, Петрыкаўскі р-н);

Сухалепы - малы і худы (г. Рагачоў);

Сухастой - высокі і худы (в. Нісімкавічы, Чачэрскі р-н);

Сучок - ад Сучкоў (в. Хальч, Веткаўскі р-н);

Сцянан Лях - продкі з Польшчы (в. Сямурадцы, Жыткавіцкі р-н);

Сцяпан Коршак - мужчына з носам, падобным на дзюбу каршуна (в. Старажоўцы, Жыткавіцкі р-н);

Сыраежка - любіў збіраць грыбы (в. Аляксандраўка, Рэчыцкі р-н, в. Міцуры, Петрыкаўскі р-н);

Сыракваша - 1. кіслы твар (в. Азяраны, Рагачоўскі р-н);

2. любіць кіслае малако (в. Рудня Целяшоўская, Гомельскі р-н);

Сямёніха - ад Сямён (в. Камінтэрн, Буда-Кашалёўскі р-н);

Сяргей Медны - з рыжымі валасамі (в. Старажоўцы, Жыткавіцкі р-н).

Т

Табаёк - чалавек, які шмат еў (в. Хальч, Веткаўскі р-н);

Тамбоўка - родам з Тамбова (в. Алексічы, Жлобінскі р-н);

Таполя - 1. малы і паўнаваты чалавек (г. п. Церахоўка, Добрушскі р-н);

2. тоўсты, малы ростам (г. п. Церахоўка, Добрушскі р-н.);

3. ад прозвішча Топальцаў (в. Леніна, Добрушскі р-н);

Таран - худы мужчына (в. Зарэчча, Рагачоўскі р-н);

Тарпеда - чалавек, які вельмі хуткі ў сваіх справах (в. Карпаўка, Лоеўскі р-н);

Томка Скалавокая - блізарукі чалавек (п. Усход, Буда-Кашалёўскі р-н);

Топаль - ад Тапальцоў (в. Леніна, Добрушскі р-н);

Топсік - малы і паўнаваты чалавек (в. Заходы, Рэчыцкі р-н);

Торбахват - часта краў (в. Старая Рудня, Жлобінскі р-н);

Трошка - ад Атрошчанка (в. Салтанаўка, Жлобінскі р-н);

Трыгубы - з рассечанымі губамі (в. Глушыца, Жлобінскі р-н);

Трындычыха - жанчына, якая вельмі шмат гаворыць (в. Бялёў, Жыткавіцкі р-н);

Трыпузы - неахайны, брудны (в. Пірэвічы, Жлобінскі р-н);

Трысцен - здаровы, каранасты (в. Пірэвічы, Жлобінскі р-н);

Турак - продкі былі з Турцыі (в. Свяцілавічы, Веткаўскі р-н);

Турмай - ад Турмаеў (в. Хальч, Веткаўскі р-н);

Туча - вельмі грозны мужчына (г. п. Церухоўка, Добрушскі р-н).

У

Улас - ад Уласаў (в. Леніна, Добрушскі р-н);

Усегаспадар - гаспадарлівы (в. Вялікі Лес, Буда-Кашалёўскі р-н);

Уюн - ад Уюнаў (в. Вялікі Мох, Буда-Кашалёўскі р-н).

Ф

Фёдар Савось - ад верша Я. Коласа "Каток”. У Савосева суседа Быў пярэсценькі каток. (в. Кашалёва, Буда-Кашалёўскі р-н);

Федзя Канька - звяглівы чалавек (в. Елянец, Буда-Кашалёўскі р-н);

Федзя Крыга - у час веснавога паўнаводдзя выцягнулі з-мад крыгі (п. Усход, Буда-Кашалбўскі р-н);

Філя - ад Філіповіч (г. п. Капаткевічы, Петрыкаўскі р-н);

Фін - выязджаў у Фінляндыю (в. Уборак, Лоеўскі р-н);

Фомка - ад Фама (в. Малы Малешаў, Жыткавіцкі р-н);

Фон - ад Афонькін (в. Азяраны, Рагачоўскі р-н);

Фраер - мужчына, які багата апранаецца (в. Зарэчча, Рагачоўскі р-н).

Х

Хатынь - ад Хатынаў (г. Гомель);

Хаўка - ад Хавін (в. Лапаціна, Гомельскі р-н);

Хахлушка - з Украіны (в. Новыя Цярэшкавічы, Гомельскі р-н);

Хіпі - чалавек, што неахайна апранаецца і не сочыць за сваім знешнім выглядам (в. Хальч, Веткаўскі р-н);

Хома - ад Хамякоў (п. Маяк, Гомельскі р-н);

Хомка - ад Хомчанка (в. Уборкі, Лоеўскі р-н);

Хоўра - ад Хоўрын (в. Уборкі, Лоеўскі р-н);

Хохол - з Ураіны (в. Старое Сяло, Веткаўскі р-н);

Хочэнка - з в. Хачэнь (в. Старажоўцы, Жыткавіцкі р-н);

Храк - вельмі дужы (в. Глушыца, Жлобінскі р-н);

Хруня - ад Хрушчоў (в. Рудня, Кармянскі р-н).

Ц

Цёма - ад Арцём (г. Гомель);

Церак - родам з Каўказа (в. Цярэшкавічы, Гомельскі р-н);

Цімох Брындух - легкадумны чалавек (в. Мікалаеўка, Светлагорскі р-н);

Цітаўка - 1. ад Ціт (г. Гомель);

2. ад Цітовіч (п. Маяк, Гомельскі р-н);

Ціша - ад Цішоў (в. Свяцілавічы, Веткаўскі р-н);

Цуперка - з в. Цупер (в. Лучын, Рагачоўскі р-н);

Цыбульнік - 1. вырошчваў добрую цыбулю (в. Ванюжычы, Петрыкаўскі р-н);

2. ноччу краў цыбулю (в. Струмень, Кармянскі р-н.);

Цыбуля - тоўсты, з круглым жыватом (в. Шкураты, Брагінскі р-н); Цыбуліна - злы (г. п. Церахоўка, Добрушскі р-н);

Цыганок - ад Цыганкоў (в. Вялікі Мох, Буда-Кашалёўскі р-н);

Цяпа - ад Цяпугіна (г. Гомель);

Цяпка - ад Цяпін (в. Леніна, Добрушскі р-н);

Цярох - ад Цярохіна (г. Гомель).

Ч

Чабан - родам з Каўказа (в. Пірэвічы, Брагінскі р-н);

Чабурашка - малы і вусаты чалавек (в. Курганне, Рагачоўскі р-н.; в. Нісімкавічы, Чачэрскі р-н);

Чаёк - ад Чайкоў (п. Маяк, Гомельскі р-н);

Чайка - мітуслівая, неспакойлівая жанчына (в. Сямурадцы, Жыткавіцкі р-н);

Чаплавухі - вушасты (в. Лапаціна, Гомельскі р-н);

Чарнавус - чорныя вусы (в. Рагінь, Буда-Кашалёўскі р-н);

Чарнагалоў - з чорнымі валасамі (в. Малешаў, Жыткавіцкі р-н);

Чарнагузка - вялікія чорныя вочы, нібы гузікі (в. Васільеўка, Добрушскі р-н);

Чарнамазы - па цвеце скуры (в. Радуга, Веткаўскі р-н);

Чарнейка - з в. Чорнаўшчына (в. Алексічы, Жлобінскі р-н);

Чарнобылька - з адселенай зоны (в. Халоднікі, Калінкавіцкі р-н);

Чарняк - ад Чорны (в. Рэпішча, Веткаўскі р-н);

Чарпак - лысы мужчына (в. Вулкан, Лоеўскі р-н);

Чубок - ад Чубаноў (п. Нагорнае, Гомельскі р-н);

Чуваш, Чувашка - з Рэспублікі Чувашыя (в. Бывалькі, Лоеўскі р-н).

Ш

Шапка-сапагі - малы ростам (в. Пірэвічы, Жлобінскі р-н);

Шаўкун - падманшчык (в. Мадора, Рагачоўскі р-н);

Шкалік - малы чалавек (в. Карпаўка, Лоеўскі р-н);

Шкілет - высокі і худы чалавек (г. Гомель);

Шманька - ад Манька (в. Бывалькі, Лоеўскі р-н);

Шнурок - 1. высокі і худы чалавек (в. Збароў, Рагачоўскі р-н);

2. мужчына з малым ростам (в. Старыя Цярэшкавічы, Гомельскі р-н);

Шпак - 1. малы ростам (в. Церахоўка, Добрушскі р-н);

2. чалаваек з пастаянна адкрытым ротам (в. Рудня Целяшоўская, Гомельскі р-н);

Шугавей - бяздумны, бязвольны (в. Рагінь, Буда-Кашалёўскі р-н);

Шулепа - дурны чалавек (в. Любавічы, Жыткавіцкі р-н);

Шура Рыжы - з рыжымі валасамі (в. Церуха, Гомельскі р-н);

Шура Парцізан - любіў лес (в. Асобіна, Буда-Кашалёўскі р-н);

Шухлі - усё да сябе граблі (в. Халч, Веткаўскі р-н);

Шчука - ад Шучанка (в. Леніна, Добрушскі р-н);

Шчупак - любіў лавіць рыбу, шчупакоў (в. Хальч, Всткаўскі р-н);

Шыла - ад Шылаў (в. Хальч, Веткаўскі р-н);

Шыпа - ад Шапавалаў (в. Леніна, Добрушскі р-н);

Шэфа-бос - займае галоўную пасаду (г. Гомель).

Э

Эфіоп, Чорт - чалавек з цёмнай курай (в. Кажушкі, Хойніцкі р-н).

Ю

Юдзіха - жанчына, якая ні з кім не сябруе (в. Патапаўка, Буда - Кашалёўскі р-н);

Юрась - ад Юра (в. Цярэшкавічы, Гомельскі р-н);

Юрачколаў - ад Юра (в. Шарпілаўка, Гомельскі р-н);

Юркешын - ад Юра (в. Чалюшчавічы, Петрыкаўскі р-н);

Юстынаў - ад Усціня (в. Шарпілаўка, Гомельскі р-н).

Я

Ямеля - вельмі гаварлівая жанчына (г. п. Капаткевічы, Петрыкаўскі р-н);

Ярошык - ад Яраш (в. Сямурадцы, Жыткавіцкі р-н).

Рэферат

Дыпломная работа ___старонак, 49 крыніц.

Ключавыя словы: мянушка, неафіцыйнае найменне, простая мянушка, састаўная мянушка, складаная мянушка.

Аб'ект даследавання: гаворкі Гомельшчыны.

Прадмет даследавання: мянушкі ў гаворках Гомельшчыны.

Метад даследавання: апісальны, аналітычны.

Мэта дыпломнай работы: выявіць мянушкі ў гаворках Гомельскай вобласці.

Задачы дыпломнай работы: правесці класіфікацыю мянушак паводле структуры, разгледзець семантыку існуючых неафіцыйных найменняў Гомельшчыны.

Вынікі дыпломнай работы: Падчас напісання дыпломнай работы, мы выявілі мянушкі ў гаворках Гомельшчыны, правялі іх класіфікацыю, разгледзелі семантыку існуючых найменняў і прыйшлі да наступных вывадаў: мянушкі часта выкарыстоўваюцца ў сучаснай гутарковай мове і дакладна персаніфікуюць пэўную асобу, адлюстроўваюць разнастайныя аспекты штодзённага жыцця чалавека. Паводле структуры найменні падзяляюцца на простыя, складаныя і састаўныя. Мянушкі маюць шырокую класіфікацыю, у якой адлюстарваны чалавек, пачынаючы ад знешняга выгляду, заканчваючы яго характарам, манерамі паводзін. У сувязі са сваёй шматграннасцю мянушкі могуць характарызаваць такія бакі носьбіта, як яго фізічныя якасці (рост і целасклад, асаблівасці частак цела, асаблівасці голасу, колеры скуры, валасоў, вачэй), псіхічныя якасці (злы, добры, ганарысты, працалюбівы, хітры, упарты, нелюдзімы, любіць доўга паспаць). Вялікі пласт лексікі складаюць адпрозвішчныя мянушкі, а таксама тыя, што характарызуюць чалавека па родзе дзейнасці, нясуць інфармацыю аб месцы жыхарства носьбіта. Вылучаны неафіцыйныя найменні, якія ўтварыліся ад фауністычных назваў і назваў флоры. Разгледзеўшы мянушкі ў гаворках Гомельшчыны, было выяўлена, што яны могуць мець пазітыўны (мянушкі, дадзеныя жартам) і негатыўны (мянушкі, дадзеныя ўнасмешку) характар.

Матэрыялы дадзенай дыпломнай работы могуць быць выкарыстаны ў працэсе вывучэння мянушак Гомельскай вобласці ў ВНУ, пры напісанні курсавых і дыпломных работ, складанні слоўніка мянушак.

Размещено на Allbest.ru